LIVE Midden-Oosten | Activisten verstoren uitzending Israëlische Big Brother om einde te eisen van oorlog in Gaza
In dit artikel:
Bij Israëlische aanvallen en beschietingen in de Gazastrook zijn zaterdag tientallen mensen om het leven gekomen; de civiele bescherming meldde 37 doden, Al Jazeera spreekt van 47. Onder de slachtoffers waren naar verluidt ook burgers die wachtten bij distributiepunten voor hulp. Volgens lokale hulpinstanties en ziekenhuizen vielen op verschillende locaties tientallen gewonden; bij een incident in het noorden werden er naar verluidt twaalf doden en bijna 200 gewonden gemeld, en ook meldingen uit het centrum (rond het GHF-verdeelpunt) en uit Rafah spreken van doden en gewonden. Het Israëlische leger heeft op deze aantallen nog niet formeel gereageerd.
De humanitaire situatie en de aanpak van hulpverlening staan zwaar ter discussie. Meerdere landen, waaronder Nederland, zijn begonnen met voedseldroppings boven Gaza; Defensie bevestigt dat Nederland twee weken lang dagelijks hulpgoederen wil laten vallen, en volgens berichtgeving leverde de eerste vlucht ongeveer 14,5 ton. Defensie weigert te zeggen of een recent overleden jongen het gevolg was van een Nederlandse dropping. Hulporganisaties en voormalige VN-gezant Sigrid Kaag bekritiseren droppings als gevaarlijk, duur en inefficiënt; beelden tonen ook een ingestort balkon in Gaza-Stad nadat een pakket was geland, met meerdere gewonden tot gevolg. Eerder vielen bij voedseldroppings al dodelijke slachtoffers.
Politiek en diplomatiek escaleert: het Israëlische veiligheidskabinet besloot recent tot de inname van Gaza-Stad en gaat mogelijk de gehele Gazastrook verder bezetten met als officiële doelen ontwapening van Hamas en vrijlating van gijzelaars. Die beslissing leidde tot wereldwijde verontwaardiging: VN-secretaris-generaal António Guterres waarschuwt voor een gevaarlijke escalatie, de EU-top (onder anderen Ursula von der Leyen en António Costa) roept op tot heroverweging en Duitsland schortte wapenexporten naar Israël op die in de Gazastrook gebruikt zouden worden. De Veiligheidsraad van de VN heeft zondag een spoedzitting belegd naar aanleiding van het plan.
Binnen Israël groeit ook oppositie. Tienduizenden demonstranten in Tel Aviv eisten een einde aan de oorlog en verzetten zich tegen premier Benjamin Netanyahu’s besluit; verenigingen van familieleden van gijzelaars noemen de bezettingsplannen een doodvonnis voor de nog in Gaza vastzittende gijzelaars. Hamas bestempelt de plannen als oorlogsmisdaad en waarschuwt dat uitbreiding van het offensief de levens van gijzelaars in gevaar brengt. Volgens Israëlische schattingen zitten nog circa 50 gijzelaars vast, waarvan wellicht twintig nog in leven.
Tegelijk zoeken bemiddelaars naar een diplomatieke oplossing: de Amerikaanse speciale gezant Steve Witkoff ontmoette op Ibiza de Qatarese premier Mohammed bin Abdulrahman al-Thani om een plan te bespreken om de oorlog te beëindigen; bemiddelaars hopen hun voorstel aan Israël en Hamas te presenteren mogelijk nog voordat grootschalige offensieven beginnen. Bronnen wijzen erop dat een daadwerkelijke bezetting van Gaza-Stad logistiek ingewikkeld en tijdrovend zou zijn: grofweg een miljoen Palestijnen zouden daarvoor uit de stad moeten worden verplaatst.
Verder is er binnen de hulpwereld onrust: organisaties als Care weigeren mee te werken aan verzoeken van Israël om lijsten met gegevens van Palestijnse collega’s te overhandigen en riskeren daardoor verlies van registratie en operationele beperkingen. Ook rouwt de Palestijnse voetbalgemeenschap om de dood van oud-speler Suleiman al-Obeid, meldt de UEFA.
Kortom: de situatie blijft zeer gespannen met aanhoudend geweld en groeiende internationale en binnenlandse kritiek op de Israëlische plannen, terwijl diplomatieke pogingen en discussies over de beste manier van leefbare humanitaire hulp voortduren.